Toplumsal Mutabakat Derneği: "Kürd Demokratik Hakları Tanımı Yeni Sürecin Anahtarı Olmalı"

Genel merkezi Diyarbakır’da bulunan Toplumsal Mutabakat Derneği, TBMM’de devam eden komisyon toplantısında yaptığı sunumda, “Kürd Sorunu” yerine “Kürd Demokratik Hakları” tanımının kullanılmasını önerdi. Dernek temsilcileri, anadilde eğitim, demokratik katılım ve ekonomik kalkınma konularında kapsamlı öneriler sundu. Dernek, Meclis’in yeni demokratik süreci toplumsal güven, ekonomik kalkınma ve eşit vatandaşlık ilkeleriyle desteklemesi gerektiğini vurguladı.

Diyarbakır merkezli Toplumsal Mutabakat Derneği, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde oluşturulan komisyona sunduğu raporda, yeni demokratik sürecin toplumsal barış ve güven temelinde yürütülmesi gerektiğini belirtti. Dernek, “Kürd Sorunu” ifadesi yerine “Kürd Demokratik Hakları” tanımının kullanılmasının toplumsal dili yumuşatacağını ve siyasal iletişimi güçlendireceğini ifade etti.

Dernek temsilcileri, konuşmalarında komisyonun yalnızca yasal düzenlemelerle değil, aynı zamanda zihniyet değişimiyle de toplumsal güveni pekiştirmesi gerektiğini dile getirdi.

Anadilde eğitim vurgusu

Toplumsal Mutabakat Derneği, anadilde eğitim hakkının “insani, İslami ve evrensel bir hak” olduğunu belirterek, devlet güvencesinde okul öncesinden üniversiteye kadar yasal vatandaşlık hakkı olarak sağlanması gerektiğini savundu. Dernek, “İkinci resmi dilin varlığı ülkeyi bölmez, demokratik birliği güçlendirir” değerlendirmesinde bulundu.

Kurumsal öneriler

Dernek, orta vadede Türk Dil Kurumu ve Türk Tarih Kurumu bünyesinde “Kürd Dil Kurumu” ve “Kürd Tarih Kurumu” bölümlerinin açılmasını önerdi. Ayrıca, TBMM’ye sunulacak raporlarda “Kürd Seksiyonu” kurulması önerisinin yer alması gerektiğini ifade etti.

Demokratik haklar ve siyasal katılım

Raporun demokratik haklara ilişkin bölümünde, tüm partilerin, sivil toplum kuruluşlarının ve kanaat önderlerinin “yeni bir toplumsal hafıza” inşasında aktif rol alması gerektiği belirtildi. Dernek, vatandaşların demokratik sürece katılımını artıracak öneriler geliştirilmesini istedi.

Ekonomik kalkınma önerileri

Dernek, ekonomik kalkınmanın toplumsal barışla doğrudan ilişkili olduğunu vurguladı. Bu kapsamda GAP ve DAP yatırımlarının hızlandırılması, Silvan Barajı’nın tamamlanması, çiftçilere elektrik, gübre ve yakıtta yüzde 50 sabit indirim sağlanması gibi öneriler sundu. Ayrıca bölgedeki organize sanayi bölgelerinin dış pazarlara erişimi için devletin öncülük etmesi istendi.

Turizm ve sınır ticareti çağrısı

Dernek, bölgedeki turizm potansiyelinin artırılması için TÜRSAB öncülüğünde tarih ve inanç turizmi projelerinin geliştirilmesi gerektiğini belirtti. Sınır ticaretinin de kapsayıcı düzenlemelerle desteklenmesi önerildi.

Af ve rehabilitasyon çağrısı

Sunumda, “Terörsüz Türkiye” sürecinin güven duygusuyla desteklenmesi gerektiği ifade edilerek, dağdan inen ve cezaevinde bulunan kişilerin yanı sıra toplumun da psikolojik olarak rehabilite edileceği bir af düzenlemesi talep edildi.

Yeni demokratik süreç vurgusu

Toplumsal Mutabakat Derneği, Meclis’in başlattığı sürecin yalnızca siyasi değil, toplumsal bir uzlaşı anlamı taşıdığını belirterek şu ifadeye yer verdi:

 “Bu süreç devam ederse, artık iç politikamızın dış politikamızı belirleyeceğine inanacağız.”

Dernek, tüm vatandaşların eşit haklarla çağdaş bir devletin parçası olmasının, demokratik birlik ve kardeşliği güçlendireceğini belirtti.